کاریگەری گریمانەی میتافیزیکی لەسەر زانایان (ئەوانیش بێ لایەن نین)
کاریگەری گریمانەی میتافیزیکی لەسەر زانایان
بابەتی بوونی تەواوەتی لە زانستدا وەهمە
(واتا زانایان بێ لایەن نین ، ئەوانیش خاوەن باوەڕ و ئایدۆلۆژیای خۆیانن کە کاریگەری دەکات سەر زانستەکەیان)
. لەبەرئەوەی زۆربەی شیکاری زانایەک بەندە لەسەر گریمانەی میتافیزیکی
(واتا وەک باوەڕ و ئایدۆلۆژیای خۆیان)
، دەبێت دانیپێدابنرێت لەلایەن ئەم نوسەرە ، وە لەلایەن هەموو خوێنەرەکان ، ئەو وەڵامەی دەدرێتەوە بۆ پرسیارێک بەندە بەئاستێکی زۆر لەسەر حاڵ و بارێکی میتافیزیکی کەپێشتر کەسە هەیبووە. ئەمە بەدڵنیایەوە ڕاستە بۆ ئیماندارەکان ، وە بەهەمان شێوە بۆ مادیگەراکان.
زۆرجار دەرئەنجامی میتافیزیکی پێشکەش دەکرێت وەک بنچینەیەکی لۆژیکی بۆ تەفسیرێکی هەڵەی بەڵگەکە.
ئیمانداران و مادیگەراکان زۆرجار ڕەتیدەکەنەوە شوێن بەڵگە بکەون جا بۆ هەر شوێنیکان بەرێت لەسەر ئەو بنەمایەی ئەگەر وابکەن دووجاری دژبەیەکی دەبن لەگەڵ دەرئەنجامە میتافیزیکیە پێشوەکەیان.
هیچ کەس پارێزراو نییە لەکردنی هەڵە بەهۆی ریمانە میتافیزیکیەکانیەوە. تەنانەت ئەلبێرت ئەنشتاین وتی گەورەترین هەڵە لەژیانیدا ڕوویدابێ ئەوکاتە بووە کە جیهانینی و ڕای خۆی ناچاریکرد ، فاکتەرێکی هەڵەی گەردوونی دابنێ بۆئەوەی فۆرمولا بیرکاریەکە هاوتا بێت لەگەڵ گەردوونی جێگیر و گەردوونی بێ کۆتا.
هاوکێشەکەی ئەنشتاین لە بیردۆزی ڕێژەی گشتی پێشینی فراوانبوونی گەردوونی دەکرد ، جا بۆ ئەوەی ئەم ڕوونەدات ئەنشتاین فاکتەرێکی تری خستە هاوکێشەکە بۆ ئەوەی فراوانبوونەکە نەمێنێت.
سەرچاوە:
A Case Against Accident and Self-
Organization . p 24.
بابەتی بوونی تەواوەتی لە زانستدا وەهمە
(واتا زانایان بێ لایەن نین ، ئەوانیش خاوەن باوەڕ و ئایدۆلۆژیای خۆیانن کە کاریگەری دەکات سەر زانستەکەیان)
. لەبەرئەوەی زۆربەی شیکاری زانایەک بەندە لەسەر گریمانەی میتافیزیکی
(واتا وەک باوەڕ و ئایدۆلۆژیای خۆیان)
، دەبێت دانیپێدابنرێت لەلایەن ئەم نوسەرە ، وە لەلایەن هەموو خوێنەرەکان ، ئەو وەڵامەی دەدرێتەوە بۆ پرسیارێک بەندە بەئاستێکی زۆر لەسەر حاڵ و بارێکی میتافیزیکی کەپێشتر کەسە هەیبووە. ئەمە بەدڵنیایەوە ڕاستە بۆ ئیماندارەکان ، وە بەهەمان شێوە بۆ مادیگەراکان.
زۆرجار دەرئەنجامی میتافیزیکی پێشکەش دەکرێت وەک بنچینەیەکی لۆژیکی بۆ تەفسیرێکی هەڵەی بەڵگەکە.
ئیمانداران و مادیگەراکان زۆرجار ڕەتیدەکەنەوە شوێن بەڵگە بکەون جا بۆ هەر شوێنیکان بەرێت لەسەر ئەو بنەمایەی ئەگەر وابکەن دووجاری دژبەیەکی دەبن لەگەڵ دەرئەنجامە میتافیزیکیە پێشوەکەیان.
هیچ کەس پارێزراو نییە لەکردنی هەڵە بەهۆی ریمانە میتافیزیکیەکانیەوە. تەنانەت ئەلبێرت ئەنشتاین وتی گەورەترین هەڵە لەژیانیدا ڕوویدابێ ئەوکاتە بووە کە جیهانینی و ڕای خۆی ناچاریکرد ، فاکتەرێکی هەڵەی گەردوونی دابنێ بۆئەوەی فۆرمولا بیرکاریەکە هاوتا بێت لەگەڵ گەردوونی جێگیر و گەردوونی بێ کۆتا.
هاوکێشەکەی ئەنشتاین لە بیردۆزی ڕێژەی گشتی پێشینی فراوانبوونی گەردوونی دەکرد ، جا بۆ ئەوەی ئەم ڕوونەدات ئەنشتاین فاکتەرێکی تری خستە هاوکێشەکە بۆ ئەوەی فراوانبوونەکە نەمێنێت.
سەرچاوە:
A Case Against Accident and Self-
Organization . p 24.
Comments