ئەو نەیزەکەی بووە هۆکاری لەناوچونی داینەسوڕەکان و لە سەدا 75 زیندەوەران ، بە کوشندەترین گۆشە بەر زەوی کەوتووە

توێژینەوەیەکی ناوازە لە جۆرناڵی
nature communications
لە بەرواری ‌
26 may 2020
بڵاوبووەوە ، کە باس لەوەدەکات ئەو گۆشەی کە نەیزەکەکە داویەتی لە زەوی کوشندەترین گۆشە بووە.


دەوربەری
66
ملیۆن ساڵ لەمەوبەر ، نەیزەکێک دەدات لەناوچەی
Chicxulub
لە وڵاتی مەکسیک ، ئەم نەیزەکەش دەبێتە هۆی لەناوچوونی داینەسوڕەکان و لە سەدا
75
زیندەوەران ، نەیزەکەکە بە گۆشەی
60
پلە بەر زەوی کەوتووە ، ئەمەش بۆتە هۆکاری ئەوەی زۆرترین غازی کەشوهاوگۆڕ بەرەو بەرگە هەوا بەرزببێتەوە و ئەو لێدانە بووە هۆی بەرزبوونەوەی بلیۆنان تەن سەلفەر بۆ ناو هەوا و دروستکردنی چینێک کە بەری خۆر بگرێت و ببێتە هۆکاری زستانی ناوکی.


توێژەران بەبەکارهێنانی داتای جیۆفیزیای و مۆدێلی کۆمپیتەری گەشتنە ئەو ئەنجامە و دەڵێن:
توێژینەوەکەمان بەڵگەی گرنگ پێشکەشدەکات کە نەیزەکەکە بەگۆشەی شەست پلە داویەتی لەزەوی لە ئاراستەی باکور-ڕۆژهەڵات.
ئێمە دەزانین ئەوە لەنێوان خراپترین حاڵەتەکان بۆ کاریگەری کوشندە ، لەبەرئەوەی زۆرترین خاشاک بەرەو بەرگەهەوا بەرزدەکاتەوە و بڵاودەکاتەوە.
ئەگەر بەو گۆشە بەر زەوی نەکەوتایە هەرگیز هەمان کاریگەری کوشندە دروستنەدەبوو.


ئەو نەیزەکە بووە هۆی ئەوەی داینەسوڕەکان لەناوچن بەڵام لەهەمان کاتدا بووە هۆی ئەوەی ئاژەڵە شیردەرەکان بڵاوببنەوە و گەشە بکەن و بتوانن ئازادبن وە  تیایاندا ئێمەی مرۆڤیش کە دواتر دەردەکەوین لەسەر شانۆی ژیان ، واتا ئەو نەیزەکە نەبوایە و بەتایبەتر ئەو گۆشە کوشندەی کەبەر زەوی کەوتوە نەبوایە ڕەنگە هاتنی ئێمە ڕووینەدایە و ژیان لەگەڵ داینەسوڕەکاندا کارێکی ئاڵۆز بوایە.

سەرچاوە:
https://www.nature.com/articles/s41467-020-15269-x